W orę­dziu skie­ro­wa­nym do mło­dzie­ży pa­pież Fran­ci­szek pod­kre­ślił, że Te­go­rocz­ny XXX Świa­to­wy Dzień Mło­dzie­ży to ostat­ni etap drogi przy­go­to­wań do naj­bliż­sze­go spo­tka­nia mło­dzie­ży w Kra­ko­wie w 2016 roku. "Niech świę­ty Pa­pież, pa­tron Świa­to­wych Dni Mło­dzie­ży, wsta­wia się za na­szym piel­grzy­mo­wa­niem do jego Kra­ko­wa" – na­pi­sał.

Li­tur­gia Nie­dzie­li Pal­mo­wej jest pa­miąt­ką wjaz­du Chry­stu­sa do Je­ro­zo­li­my, dokąd przy­był wraz z ucznia­mi na wio­sen­ne Świę­to Pas­chy. Do dziś w tym dniu po­wszech­nie świę­ci się palmy, na pa­miąt­kę ga­łę­zi pal­mo­wych, które wi­ta­ją­cy lud rzu­cał przed Je­zu­sem wjeż­dża­ją­cym na ośle do mia­sta. Palma to sym­bol mę­czeń­skiej śmier­ci, ale i trium­fu Je­zu­sa (w iko­no­gra­fii z palmą przed­sta­wia­ni są rów­nież świę­ci mę­czen­ni­cy).

Świę­ce­nie palm to naj­waż­niej­sza uro­czy­stość Nie­dzie­li Pal­mo­wej. Zwy­czaj ten zo­stał wpro­wa­dzo­ny do li­tur­gii Ko­ścio­ła ka­to­lic­kie­go w XI w.

Nie­dzie­la Pal­mo­wa na­le­ży do naj­star­szych świąt w tra­dy­cji Ko­ścio­ła - znana już w IV wieku, a więc od mo­men­tu uzna­nia chrze­ści­jań­stwa za ofi­cjal­ną re­li­gię. W Pol­sce ob­cho­dzo­na jest od śre­dnio­wie­cza. Jest za­po­wie­dzią męki, śmier­ci i zmar­twych­wsta­nia Chry­stu­sa, czyli świąt wiel­ka­noc­nych.

Nie­dzie­la Pal­mo­wa w ka­len­da­rzu chrze­ści­jań­skim jest świę­tem ru­cho­mym, przy­pa­da sie­dem dni przed Wiel­ka­no­cą. W tym roku jest to 29 marca.

W li­tur­gii tego dnia klu­czo­we są dwa mo­men­ty: ra­do­sna pro­ce­sja z pal­ma­mi oraz czy­ta­nie - jako Ewan­ge­lii - Męki Pań­skiej we­dług jed­ne­go z trzech ewan­ge­li­stów: Ma­te­usza, Marka lub Łu­ka­sza (Mękę Pań­ską wg św. Jana czyta się pod­czas li­tur­gii Wiel­kie­go Piąt­ku). W ten spo­sób Ko­ściół pod­kre­śla, że triumf Chry­stu­sa i jego ofia­ra są ze sobą nie­ro­ze­rwal­nie zwią­za­ne.

Bar­dziej uro­czy­ste niż zwy­kle roz­po­czę­cie tego dnia Eu­cha­ry­stii ma wie­lo­wie­ko­wą hi­sto­rię. W Je­ro­zo­li­mie już w IV wieku pa­triar­cha do­sia­dał ośli­cy i oto­czo­ny ra­du­ją­cym się tłu­mem je­chał na niej z Góry Oliw­nej do mia­sta. Aż do re­for­my Ko­ścio­ła ka­to­lic­kie­go w 1955 r. ist­niał oby­czaj, że ce­le­brans wy­cho­dził w Nie­dzie­lę Pal­mo­wą przed ko­ściół, a bramę świą­ty­ni za­my­ka­no. Ka­płan ude­rzał w nią krzy­żem trzy­krot­nie, wtedy do­pie­ro brama otwie­ra­ła się i ka­płan z uczest­ni­ka­mi pro­ce­sji wcho­dzi­li do ko­ścio­ła, aby od­pra­wić mszę świę­tą. Sym­bol ten miał wier­nym przy­po­mi­nać, że za­mknię­te niebo zo­sta­ło otwar­te dzię­ki za­słu­dze krzy­żo­wej śmier­ci Chry­stu­sa.

Obec­nie ka­płan w Nie­dzie­lę Pal­mo­wą nie przy­wdzie­wa szat po­kut­nych, fio­le­to­wych, jak to było w zwy­cza­ju do nie­daw­na, ale czer­wo­ne. Pro­ce­sja zaś ma cha­rak­ter trium­fal­ny. Po­świę­co­ne palmy wier­ni prze­cho­wu­ją przez cały rok, aby w na­stęp­nym mogły zo­stać spa­lo­ne na po­piół, któ­rym są po­sy­py­wa­ne głowy w Środę Po­piel­co­wą.

W Pol­sce wy­ko­ny­wa­nie palm wiel­ka­noc­nych ma bo­ga­tą tra­dy­cję. Szcze­gól­nie zwy­czaj ten za­cho­wał się na Kur­piach w miej­sco­wo­ści Łyse oraz na Pod­kar­pa­ciu w Lip­ni­cy Mu­ro­wa­nej, gdzie od­by­wa­ją się co­rocz­nie kon­kur­sy na naj­dłuż­szą i naj­pięk­niej­szą palmę. Osią­ga­ją one wy­so­kość kil­ku­na­stu me­trów. Zro­bio­ne z wi­kli­ny, nie mogą za­wie­rać żad­nych me­ta­lo­wych czę­ści. Zdo­bio­ne są ba­zia­mi i kwia­ta­mi z bi­bu­ły. Po ich po­świę­ce­niu - zgod­nie z lu­do­wą tra­dy­cją - za­ty­ka się je za krzy­że i ob­ra­zy, by strze­gły domu od nie­szczęść i za­pew­nia­ły bło­go­sła­wień­stwo. Nie­gdyś wty­ka­no także palmy na pola, aby Bóg strzegł za­sie­wów i plo­nów przed gra­dem, suszą i nad­mier­nym desz­czem.

W Pol­sce Nie­dzie­la Pal­mo­wa na­zy­wa­na była też Nie­dzie­lą Kwiet­ną, bo czę­sto przy­pa­da w kwiet­niu, kiedy po­ka­zu­ją się pierw­sze kwia­ty. W tym dniu po sumie od­by­wa­ły się w ko­ścio­łach przed­sta­wie­nia pa­syj­ne. Za cza­sów króla Zyg­mun­ta III ist­nia­ły zrze­sze­nia ak­to­rów-ama­to­rów, któ­rzy w roli Chry­stu­sa, Kaj­fa­sza, Pi­ła­ta i Ju­da­sza cho­dzi­li po mia­stach i wio­skach i od­twa­rza­li mi­ste­rium Męki Pań­skiej. Naj­le­piej i naj­wy­staw­niej or­ga­ni­zo­wa­ły tego ro­dza­ju przed­sta­wie­nia klasz­to­ry. Do dziś pa­syj­ne mi­ste­ria lu­do­we od­by­wa­ją się w każdy Wiel­ki Ty­dzień w Kal­wa­rii Ze­brzy­dow­skiej.

Tra­dy­cją Nie­dzie­li Pal­mo­wej była daw­niej pro­ce­sja z "Je­zu­skiem pal­mo­wym", pod­czas któ­rej na osioł­ku wie­zie się fi­gu­rę Je­zu­sa, za którą po­dą­ża­ją wier­ni. Obec­nie od­by­wa się ona je­dy­nie w To­kar­ni koło My­śle­nic na Pod­kar­pa­ciu oraz od 2005 r. w Szy­dłow­cu w po­łu­dnio­wej czę­ści wo­je­wódz­twa ma­zo­wiec­kie­go.

Tra­dy­cja tzw. Je­zu­ska pal­mo­we­go (zwa­ne­go także dę­bo­wym albo li­po­wym) lub "osioł­ka pal­mo­we­go" była w Pol­sce obec­na od śre­dnio­wie­cza po XVIII w. Zwy­czaj ten był zwią­za­ny ze śre­dnio­wiecz­ny­mi mi­ste­ria­mi i przed­sta­wie­nia­mi pa­syj­ny­mi, które roz­po­wszech­nio­ne były nie tylko w Pol­sce, ale i w całej ka­to­lic­kiej Eu­ro­pie.